Πρωτοποριακή μέθοδος ολικής αρθροπλαστικής ώμου ελάχιστης επεμβατικότητας – ταχείας αποκατάστασης για πρώτη φορά στην Ελλάδα – MIS αρθροπλαστική ώμου (Minimally Invasive Surgery)
Η οστεοαρθρίτιδα του ώμου αποτελεί μια σχετικά συχνή αιτία πόνου και δυσλειτουργίας του άνω άκρου. Τα συμπτώματα των αρχικών σταδίων της νόσου αντιμετωπίζονται με συντηρητικά μέτρα, φάρμακα, φυσικοθεραπείες και εγχύσεις. Όταν αυτά δεν επαρκούν, για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, έχει θέση η χειρουργική θεραπεία με τη μορφή της αντικατάστασης της φθαρμένης άρθρωσης (ολική αρθροπλαστική ώμου).
Η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται ήδη πολλά χρόνια με εξαιρετικά αποτελέσματα, τόσο στη διαχείριση του πόνου, όσο και στη βελτίωση της κινητικότητας του άνω άκρου. Ένα μεγάλο όμως μειονέκτημα της κλασσικής μεθόδου για τους ασθενείς είναι η μακρά περίοδος μετεγχειρητικής ακινητοποίησης του άκρου, καθώς και της τελικής αποκατάστασης.
Αυτό οφείλεται στον τρόπο με τον οποίο τοποθετείται έως τώρα το εμφύτευμα. Για να εξασφαλιστεί η πρόσβαση στην άρθρωση, κατά τη διάρκεια της επέμβασης, κόβεται ένας από τους πιο σημαντικούς τένοντες για τη λειτουργία του ώμου (υποπλάτιος), ο οποίος επανασυρράπτεται στο τέλος του χειρουργείου. Ο τένοντας χρήζει προστασίας έως την επούλωσή του, η οποία διαρκεί περίπου 6 εβδομάδες, συνεπώς ο ώμος ακινητοποιείται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Έχει λοιπόν σημαντικό αντίκτυπο στον τελικό χρόνο αποκατάστασης, περιορίζει την άμεση χρήση του άκρου για τις καθημερινές δραστηριότητες, καθυστερεί την έναρξη και πρόοδο της φυσικοθεραπείας, ενώ σε ένα ποσοστό ασθενών, σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, ο τένοντας δεν επουλώνεται σωστά ή/και δυσλειτουργεί.
Πρωτοποριακή μέθοδος ολικής αρθροπλαστικής ώμου:
Μία νέα χειρουργική τεχνική ελάχιστης επεμβατικότητας – MIS αρθροπλαστική ώμου (Minimally Invasive Surgery) η οποία εφαρμόζεται σε ελάχιστα κέντρα χειρουργικής ώμου παγκοσμίως, έρχεται να ξεπεράσει αυτό το εμπόδιο. Η ιδέα της μεθόδου και η εξέλιξη στην τελική της μορφή οφείλεται σε δυο κορυφαίους χειρουργούς ώμου. Πρωτοπαρουσιάστηκε το 2009 από τον Dr Laurent Lafosse, ενώ το 2013 τροποποιήθηκε από τον Prof Joseph Zuckerman. Έκτοτε πέρασαν αρκετά χρόνια, για να τελειοποιηθεί ο σχεδιασμός των εργαλείων, να δοκιμαστεί σε ικανό αριθμό ασθενών και να λάβει την έγκριση του αμερικανικού οργανισμού FDA για περαιτέρω προώθηση το 2018.
Η επέμβαση αυτή εφαρμόστηκε πρόσφατα με απόλυτη επιτυχία και για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο νοσοκομείο Metropolitan General από τον εξειδικευμένο Χειρουργό Ώμου & Αγκώνα κ. Γεώργιο Φλεβαράκη.
Πλεονεκτήματα της μεθόδου:
Σύμφωνα με τη νέα μέθοδο, η επέμβαση ολικής αντικατάστασης της άρθρωσης του ώμου διενεργήθηκε διαμέσου ενός φυσικού διαστήματος της άρθρωσης, παρεκτοπίζοντας τους τένοντες, σε αντίθεση με την κλασσική μέθοδο, χωρίς διατομή του τένοντα του υποπλατίου. Η νέα ατραυματική προσπέλαση εκτελέστηκε χρησιμοποιώντας ειδικά σχεδιασμένα εργαλεία ελάχιστης επεμβατικότητας. Η τελική σταθερότητα σε συνδυασμό με την κίνηση της άρθρωσης που επιτεύχθηκε ήταν υποδειγματική ενώ οι ακτινογραφίες επιβεβαίωσαν την απόλυτα σωστή τοποθέτηση του εμφυτεύματος.
Με τη νέα μέθοδο MIS , καμία σημαντική δομή του ώμου δεν τραυματίζεται, με άμεσο όφελος για τον ασθενή την ταχεία αποκατάσταση. Οι μετεγχειρητικές οδηγίες επιτρέπουν τη χρήση μιας απλής ανάρτησης του άκρου, για όσες μέρες θέλει ο ασθενής. Η χρήση του άκρου για καθημερινές δραστηριότητες επιτρέπεται άμεσα μετεγχειρητικά, ενώ ταυτόχρονα ξεκινά φυσικοθεραπεία χωρίς κανένα περιορισμό.
Σε ποιους ασθενείς απευθύνεται η μέθοδος;
Η μέθοδος αυτή απευθύνεται σε ασθενείς, οποιασδήποτε ηλικίας, οι οποίοι πάσχουν από οστεοαρθρίτιδα, έχουν άθικτους τους τένοντες του ώμου και προορίζεται για ολική ή μερική αντικατάσταση της άρθρωσης.
Χειρουργική τεχνική:
Η προσπέλαση μέσω της οποίας διενεργείται η ολική αρθροπλαστική ώμου ελάχιστης επεμβατικότητας – MIS, είναι η κλασσική θωρακοδελτοειδής, η οποία αποτελεί την πιο ατραυματική και αναίμακτη οδό για τέτοιου είδους επεμβάσεις. Κανένας μυς δεν κόβεται, ούτε τραυματίζεται, απλά παρεκτοπίζονται και το χειρουργείο διενεργείται μέσω του φυσικού διαστήματος δυο μυών, του δελτοειδούς και του μείζονα θωρακικού. Η τομή δέρματος είναι μεταξύ 10 – 12 cm ελαφρώς επί τα εκτός της κλασσικής θωρακοδελτοειδούς.
Από αυτό το σημείο και έπειτα η χειρουργική τεχνική διαφοροποιείται τελείως σε σχέση με την κλασσική μέθοδο. Παρακάτω αναφέρεται επιγραμματικά η κλασσική μέθοδος για να τονιστεί η κύρια διαφορά με τη νέα MIS αρθροπλαστική ώμου.
Κλασσική μέθοδος:
Σύμφωνα με την κλασσική μέθοδο κόβουμε τον τένοντα του υποπλατίου για να μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε την πρόσβαση στην άρθρωση.
Ο τένοντας αυτός επανασυρράπτεται στο τέλος του χειρουργείου και αυτό ακριβώς το βήμα είναι ο κυριότερος λόγος της μακράς ακινητοποίησης και καθυστερημένης αποκατάστασης της ολικής αρθροπλαστικής ώμου.
Νέα μέθοδος:
Με τη νέα μέθοδο αρθροπλαστικής ώμου MIS, ο τένοντας του υποπλατίου διατηρείται και η πρόσβαση στην άρθρωση εξασφαλίζεται μέσω δύο “ παραθύρων” – άνωθεν και κάτωθεν του υποπλατίου.
Το άνω παράθυρο αποτελεί ένα φυσικό διάστημα της άρθρωσης που ονομάζεται interval, μέσα από το οποίο πραγματοποιείται το μεγαλύτερο μέρος της επέμβασης με χρήση ειδικών εργαλείων ελάχιστης επεμβατικότητας.
Το κάτω παράθυρο χρησιμοποιείται για αφαίρεση οστεοφύτων, διενέργεια απαιτούμενων release της άρθρωσης καθώς και επιβοηθητικά κατά τη διάρκεια εφαρμογής των δοκιμαστικών υλικών και επιλογής του κατάλληλου μεγέθους και offset της κεφαλής.
Όλο το χειρουργείο πραγματοποιείται χωρίς να εξαρθρωθεί η κεφαλή, ενώ το άκρο δεν τοποθετείται σε ακραίες θέσεις διεγχειρητικά.
Στο τέλος της επέμβασης γίνεται σύγκλειση του interval.
Τοποθετείται ένας φάκελος ανάρτησης για λίγες ημέρες, ενώ η φυσικοθεραπεία ξεκινά άμεσα χωρίς περιορισμούς.
* Το γεγονός ότι η νέα μέθοδος χρησιμοποιεί την κλασσική προσπέλαση έχει το πλεονέκτημα ότι αν χρειαστεί κατά τη διάρκεια του χειρουργείου και για οποιονδήποτε λόγο μπορεί να μετατραπεί με ευκολία στην κλασσική μέθοδο, απλά κόβοντας τον τένοντα του υποπλατίου. Αυτό προσφέρει τεράστια ασφάλεια τόσο στον ασθενή όσο και στον χειρουργό, αφού δεν πρέπει να ξεχνάμε πως πολλές από τις νέες τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας δεν έχουν επιστροφή. Θα πρέπει δηλαδή αν συμβεί κάτι διεγχειρητικά ο χειρουργός να αλλάξει πλάνο και να προχωρήσει με νέα τομή σε διαφορετικό σημείο. Με τη μέθοδο αυτή χρησιμοποιούμε την κλασσική τομή δέρματος μέσα από την οποία με μεγάλη ευκολία μετατρέπουμε την μέθοδο μας αν χρειαστεί.
Ακολουθούν ακτινογραφίες περιστατικών καθώς και διεγχειρητικά video στα οποία φαίνονται οι άθικτοι τένοντες του υποπλατίου και του υπερακανθίου μετά την τοποθέτηση του εμφυτεύματος, πριν και μετά την σύγκλειση του interval.
Προεγχειρητικές – Μετεγχειρητικές ακτινογραφίες
1. Ασθενής 72 ετών με κλασσική οστεοαρθρίτιδα ώμου και φυσιολογικό (δομικά και λειτουργικά) στροφικό πέταλο. Αντιμετωπίστηκε με MIS ολική αρθροπλαστική ώμου. Ο ασθενής ξεκίνησε άμεσα μετεγχειρητικά φυσικοθεραπεία χωρίς περιορισμούς, ο φάκελος ανάρτησης αφαιρέθηκε 5 ημέρες μετά την επέμβαση και επέστρεψε στις καθημερινές του δραστηριότητες.
2. Ασθενής 75 ετών με παραμελημένο οπίσθιο εξάρθρημα ώμου από εξαμήνου με σημαντική καταστροφή της βραχιονίου κεφαλής, χωρίς διαταραχή του τενοντίου πετάλου. Αντιμετωπίστηκε με MIS ημιαρθροπλαστική ώμου. Ξεκίνησε άμεσα φυσικοθεραπεία, ο φάκελος ανάρτησης αφαιρέθηκε μετά απο 1 εβδομάδα και επέστρεψε στις δραστηριότητές της.
3. Ασθενής 75 ετών με κλασσική οστεοαρθρίτιδα ώμου με άθικτο δομικά και λειτουργικά τενόντιο πέταλο. Αντιμετωπίστηκε με MIS ολική αρθροπλαστική ώμου. Ξεκίνησε άμεσα φυσικοθεραπεία χωρίς κανένα περιορισμό.
