Η φωτογραφία απεικονίζει εξάρθρημα ακρωμιοκλειδικής – Ανατομική χειρουργική αποκατάσταση συνδέσμων με τεχνική InternalBrace της Arthrex.
Η ακρωμιοκλειδική άρθρωση, αν και μικρού μεγέθους, αποτελεί βασικό στοιχείο της κινηματικής αλυσίδας του ώμου και είναι υπεύθυνη για την ομαλή εκτέλεση πολλών κινήσεων του άνω άκρου. Οι παθήσεις ακρωμιοκλειδικής άρθρωσης είναι συχνές τόσο σε αθλητές όσο και σε άτομα με έντονη καθημερινή δραστηριότητα και μπορεί να οδηγήσουν σε επίμονο πόνο, περιορισμό κινήσεων και σημαντική επιβάρυνση της ποιότητας ζωής. Η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων και η επιλογή της κατάλληλης θεραπευτικής προσέγγισης αποτελούν το κλειδί για την αποκατάσταση της λειτουργικότητας του ώμου.
Τι είναι η ακρωμιοκλειδική άρθρωση;
Η ακρωμιοκλειδική άρθρωση είναι μία μικρή αλλά πολύ σημαντική άρθρωση του ώμου. Βρίσκεται στην κορυφή του ώμου και σχηματίζεται από την ένωση του ακρωμίου της ωμοπλάτης με το έξω άκρο της κλείδας. Ο ρόλος της είναι κρίσιμος για τη σταθερότητα και την κινητικότητα του ώμου, καθώς συμμετέχει στις κινήσεις ανύψωσης, προσαγωγής και στροφής του άνω άκρου. Στο εσωτερικό της περιέχει έναν ινοχόνδρινο δίσκο, παρόμοιο με τον μηνίσκο στο γόνατο, ο οποίος απορροφά τους κραδασμούς και συμβάλλει στη σωστή λειτουργία της άρθρωσης.
Παρόλο που είναι μικρή, όταν η λειτουργία της διαταραχθεί, μπορεί να προκαλέσει σημαντική δυσφορία και έντονο πόνο στον ώμο, επηρεάζοντας ακόμα και τις πιο απλές καθημερινές δραστηριότητες. Ειδικά σε άτομα με έντονη χειρωνακτική εργασία ή αθλητική δραστηριότητα, η άρθρωση αυτή δέχεται επαναλαμβανόμενες φορτίσεις και είναι επιρρεπής σε τραυματισμούς ή εκφυλιστικές αλλοιώσεις.
Παθήσεις Ακρωμιοκλειδικής Άρθρωσης: Εξάρθρημα και Αρθρίτιδα
Οι δύο πιο συχνές παθήσεις της ακρωμιοκλειδικής άρθρωσης είναι το εξάρθρημα και η αρθρίτιδα.
Το εξάρθρημα ακρωμιοκλειδικής άρθρωσης είναι μία συχνή κάκωση που παρατηρείται μετά από πτώση ή άμεση πρόσκρουση στον ώμο. Κατά την κάκωση, η κλείδα ωθείται προς τα πάνω, ενώ η ωμοπλάτη πιέζεται προς τα κάτω, προκαλώντας διαταραχή στη σύνδεση των δύο οστών. Η σοβαρότητα του εξαρθρήματος διαβαθμίζεται σε έξι τύπους (I–VI) ανάλογα με τη ρήξη των συνδέσμων και την έκταση της μετατόπισης.
Σε γενικές γραμμές, η αρθρίτιδα της ακρωμιοκλειδικής άρθρωσης είναι μία χρόνια πάθηση που μπορεί να είναι είτε εκφυλιστικής αιτιολογίας (ιδιοπαθής), είτε μετατραυματική, ιδιαίτερα μετά από εξάρθρημα ή συχνή καταπόνηση. Η φθορά του αρθρικού χόνδρου και η καταστροφή του ενδοαρθρικού δίσκου οδηγούν στην εμφάνιση οστεοφύτων και στένωση του αρθρικού διαστήματος, προκαλώντας πόνο και δυσκαμψία.
Συμπτώματα εξαρθρήματος ακρωμιοκλειδικής
Το εξάρθρημα εκδηλώνεται άμεσα μετά από τραυματισμό. Ο ασθενής συνήθως αναφέρει:
- Παραμόρφωση στην άνω επιφάνεια του ώμου, με εμφανές «εξόγκωμα» στην κλείδα
- Εκχύμωση και οίδημα στην περιοχή
- Πόνο κατά την κίνηση ή την ψηλάφηση της άρθρωσης
- Περιορισμό κινήσεων, κυρίως στην ανύψωση και στην προσέγγιση του χεριού προς την αντίθετη πλευρά του σώματος
Ο πόνος είναι συνήθως ανεκτός στα ήπια εξαρθρήματα (τύπου I–II), αλλά αυξάνεται στα πιο σοβαρά (τύπου III–VI). Η διάγνωση βασίζεται στην κλινική εικόνα και επιβεβαιώνεται με απλή ακτινογραφία ώμου, όπου φαίνεται η ανύψωση της κλείδας σε σχέση με το ακρώμιο.
Συμπτώματα αρθρίτιδας ακρωμιοκλειδικής άρθρωσης
Η αρθρίτιδα έχει σταδιακή εξέλιξη και συχνά υποτιμάται από τον ασθενή. Τα πιο συχνά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Πόνο στην κορυφή του ώμου, ο οποίος αυξάνεται με την ανύψωση ή τη στροφή του άνω άκρου
- Δυσκολία σε δραστηριότητες όπως το ντύσιμο, το βούρτσισμα των μαλλιών ή η οδήγηση
- Πόνο κατά τον ύπνο, κυρίως όταν ξαπλώνει στην πάσχουσα πλευρά
- Ευαισθησία στην πίεση της άρθρωσης και, σε προχωρημένα στάδια, διόγκωση ή αίσθηση τριβής
Η κατάσταση επιδεινώνεται με τον καιρό, ενώ η ακινησία ή οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις επιβαρύνουν τα συμπτώματα. Η μαγνητική τομογραφία μπορεί να αποκαλύψει την έκταση των βλαβών και να διαφοροποιήσει την αρθρίτιδα από άλλες παθήσεις του ώμου, όπως η ρήξη του στροφικού πετάλου.
Παθήσεις Ακρωμιοκλειδικής Άρθρωσης: Διάγνωση
Η διάγνωση ξεκινά με τη λήψη του ιστορικού και την καταγραφή των συμπτωμάτων. Η κλινική εξέταση περιλαμβάνει τεστ όπως:
- Cross-body adduction test (πόνος όταν το χέρι φέρνεται διαγώνια μπροστά από τον θώρακα)
- O’Brien test
- Paxinos sign (πίεση προς τα κάτω στο ακρώμιο προκαλεί πόνο)
Στη συνέχεια, πραγματοποιείται ακτινογραφία ώμου, η οποία είναι συνήθως επαρκής για την εκτίμηση εξαρθρήματος ή οστεοαρθριτικών αλλοιώσεων. Για λεπτομερέστερη απεικόνιση χρησιμοποιείται η μαγνητική τομογραφία, ιδίως όταν υπάρχει υποψία για συνοδές βλάβες σε τένοντες ή συνδέσμους.
Η ορθή διαφορική διάγνωση είναι σημαντική, καθώς παθήσεις όπως το σύνδρομο πρόσκρουσης ή η τενοντίτιδα του υπερακανθίου μπορεί να μιμούνται την κλινική εικόνα της αρθρίτιδας ακρωμιοκλειδικής.
Θεραπεία εξαρθρήματος: Συντηρητική ή Χειρουργική
Η θεραπεία του εξαρθρήματος εξαρτάται από τον τύπο και τη σοβαρότητα της κάκωσης.
- Συντηρητική αγωγή προτείνεται για εξαρθρήματα τύπου I και II. Περιλαμβάνει ανάρτηση του χεριού, παγοθεραπεία, αντιφλεγμονώδη και σταδιακή κινητοποίηση με φυσικοθεραπεία.
- Χειρουργική αποκατάσταση ενδείκνυται σε εξαρθρήματα τύπου III και άνω, ιδιαίτερα σε νεότερους, αθλητές ή άτομα με αυξημένες λειτουργικές απαιτήσεις.
Η επέμβαση περιλαμβάνει ανατομική ανάταξη και σταθεροποίηση της άρθρωσης με σύγχρονες τεχνικές, όπως TightRope, αναρτήρες ή μεταμόσχευση συνδέσμων. Ο μετεγχειρητικός στόχος είναι η επανάκτηση της πλήρους λειτουργίας και η αποκατάσταση της δύναμης και κινητικότητας του ώμου.
Θεραπεία αρθρίτιδας: Από τη συντηρητική αγωγή στην αρθροσκοπική αφαίρεση
Η αντιμετώπιση της αρθρίτιδας ξεκινά πάντα συντηρητικά:
- Αντιφλεγμονώδη φάρμακα
- Παγοθεραπεία και τροποποίηση δραστηριοτήτων
- Φυσικοθεραπεία για βελτίωση της κινητικότητας
- Ενέσεις κορτικοστεροειδών ή υαλουρονικού για προσωρινή ανακούφιση
Όταν τα συντηρητικά μέσα αποτύχουν, εφαρμόζεται αρθροσκοπική αφαίρεση του άκρου της κλείδας (distal clavicle excision ή Mumford procedure). Με την αφαίρεση 5–10 χιλιοστών της κλείδας, καταργείται η επώδυνη τριβή με το ακρώμιο και επέρχεται σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων. Πρόκειται για ελάχιστα επεμβατική μέθοδο, με ταχεία ανάρρωση και εξαιρετικά αποτελέσματα μακροπρόθεσμα.
Η ακρωμιοκλειδική άρθρωση, αν και μικρή, διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη λειτουργία του ώμου. Οι παθήσεις της, όπως το εξάρθρημα και η αρθρίτιδα, απαιτούν έγκαιρη διάγνωση και εξατομικευμένη θεραπεία για την αποφυγή μόνιμης δυσλειτουργίας. Με τις σύγχρονες μεθόδους διάγνωσης και θεραπείας, η πρόγνωση είναι εξαιρετική, επιτρέποντας στους ασθενείς να επιστρέψουν πλήρως στις δραστηριότητές τους.
Ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Γεώργιος Φλεβαράκης διαθέτει πολυετή εμπειρία στη διενέργεια αρθροσκοπικών και αρθροπλαστικών επεμβάσεων. Εάν επιθυμείτε να λάβετε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις παθήσεις ακρωμιοκλειδικής άρθρωσης, επικοινωνήστε μαζί μας για εξατομικευμένη εκτίμηση και θεραπεία.
